احتمالا با شنیدن واژه قاتلان فرش تعجب کنید. اما باید بدانید که حشرات قاتلی همواره در کمین نابود کردن و آسیب رساندن به فرش های ما هستند. البته این تنها فرش ها نیستند که در معرض خطر این حشرات قاتل قرار دارند. بلکه مبل ها، تابلو فرش ها، لباس ها و سایر منسوجات دیگر نیز همواره در معرض آسیب قرار دارند.
حشرات زیادی در محل سکونت انسان زندگی می کنند. برخی از این حشرات علاوه بر موذی بودن می توانند آسیب های جدی به محیط زندگی انسان وارد نمایند. قاتلان فرش جزء این حشرات هستند. در این مقاله می خواهیم شما را به صورت کامل با قاتلان فرش، نحوه ایجاد آسیب آن ها و نحوه مقابله با آن ها آشنا کنیم.
به چه حشراتی قاتلان فرش می گویند؟
احتمالا این سوال نیز در ذهن شما به وجود آمده باشد که اصلا قاتلان فرش کدامند؟ به چه حشراتی قاتل فرش می گویند؟ حشراتی همانند بیدها، سوسک های سیاه و موریانه ها به قاتل فرش معروف می باشند. این حشرات وارد الیاف های فرش شده و از این الیاف ها جهت رشد و نموی خود تغذیه می کنند. تغذیه از الیاف فرش می تواند آسیب های جدی به همراه داشته باشد. فرش های دستباف که دارای الیاف طبیعی هستند بیشتر در معرض خطر این حشرات قرار می گیرند.
قاتلان فرش در مدت زمان بسیار کمی می توانند موجب از بین رفتن الیاف فرش شوند. آسیب های این حشرات مربوط به مرحله لارو بودن آن هاست. زمانی که لارو جهت رشد خود و تبدیل شدن به حشره بالغ، باید از الیاف طبیعی تغذیه کند. این حشرات، جزء حشرات کراتین خوار هستند. کراتین یک نوع پروتئین طبیعی است. بنابراین تعجبی ندارد که این حشرات در الیاف طبیعی فرش ها یافت می شوند.
قاتلان فرش چگونه آسیب خود را وارد می کنند؟
همان طور که در بخش قبل اشاره کردیم، قاتلان فرش برای رشد و نموی خود از الیاف طبیعی فرش استفاده می کنند. در واقع این حشرات الیاف طبیعی فرش را می خورند. در نتیجه در طول زمان شاهد از بین رفتن الیاف فرش، نازک شدن فرش و ایجاد سوراخ در فرش خواهیم بود. کم پشت شدن بافت فرش و ناهماهنگ شدن بافت آن از دیگر آسیب های حشرات موذی به فرش ها است.
حشرات موذی بیش از هر عامل دیگری می توانند موجب آسیب به فرش ها شوند. این آسیب در نواحی که رطوبت هوا زیاد است بیشتر دیده می شود. زیرا قاتلان فرش برای رشد و نموی خود به سه عامل رطوبت، گرما و تاریکی نیاز دارند.
آیا همه فرش ها در معرض خطر قاتلان فرش قرار دارند؟
بسیاری از افرادی که نگران حمله قاتلان فرش و حشرات موذی به فرش های خود هستند این سوال را دارند. در پاسخ به پرسش آیا همه فرش ها توسط حشرات تهدید می شوند؟ باید بگوییم که خیر. همه فرش ها در معرض خطر قاتلان فرش قرار ندارند. همان طور قبلا اشاره کردیم این حشرات از الیاف طبیعی تغذیه می کنند. فرش ها و کالاهایی از الیاف طبیعی مانند پشم ساخته شده اند، در معرض حمله این حشرات قرار دارند. در واقع هر چه جنس پشم خالص تر و مرغوب تر باشد، احتمال حمله حشرات موذی به آن بیشتر می شود.
فرش هایی که از الیاف مصنوعی مانند اکریلیک، پلی استر، نایلون، پلی پروپیلن و … ساخته می شوند در معرض این خطرات قرار نمی گیرند. زیرا قاتلان فرش نمی توانند از الیاف مصنوعی تغذیه نمایند. بنابراین اگر می خواهید فرشی را تهیه کنید که دردسر حمله حشرات موذی را نداشته باشد، سراغ فرش هایی با الیاف مصنوعی بروید.
راهکارهای جلوگیری از آسیب قاتلان فرش کدامند؟
اگر در منزل خود فرشی با الیاف طبیعی دارید، احتمالا نگران حمله قاتلان فرش به آن شده اید. اما نیازی نیست بابت این موضوع نگران باشید. زیرا ما در این بخش می خواهیم به راهکارهایی بپردازیم که با انجام آن ها می توانید از حمله حشرات موذی به فرش خود جلوگیری کنید.
- تمامی درزهایی که امکان ورود حشرات موذی را فراهم می کنند ببندید. درها، پنجره ها و منافذ باز را با توری مخصوص بپوشانید.
- فرش خود را با استفاده از جاروبرقی با قدرت مکش بالا جارو بزنید. این کار را با حوصله انجام دهید تا تخم حشرات به راحتی از میان الیاف آن خارج شوند.
- هر چند وقت یکبار فرش خود را در معرض نور آفتاب قرار دهید و آن را بتکانید.
- از خیس شدن و رطوبت گرفتن فرش جلوگیری کرده و تمام تاسیسات را بررسی کنید. نم و رطوبت می تواند به رشد قاتلان فرش کمک کند.
- الیاف فرش ها را مرتبا چک کنید و اگر مورد مشکوکی مشاهده کردید فورا نسبت به رفع آن اقدام نمایید.
مقاله مرتبط: نکاتی برای نگهداری فرش در خانه
بید زدگی فرش چیست؟
در این بخش می خواهیم به معرفی یکی از خطرناک ترین و مضرترین قاتلان فرش یعنی بید بپردازیم. بید که به موریانه فرش نیز معروف است، یک نوع حشره موذی می باشد که در لا به لای الیاف فرش تخم گذاری می کند. تخم ها هنگامی که به لارو تبدیل می شوندف برای بالغ شدن خود از کراتین پشم تغذیه می نمایند. در واقع تخم ها و لاروهای این حشره هستند که موجب ایجاد آسیب به فرش می شوند.
طول این حشره بالغ به 12 میلیمتر رسیده و می تواند بیش از 100 تخم را در لابه لای الیاف فرش قرار دهد. بید که جزء آسیب زا ترین قاتلان فرش است می تواند در طول یک سال، 42 کیلوگرم پشم را نابود کند. بنابراین سرعت آسیب زنی آن بسیار بالا می باشد.
نشانه ها و علائم وجود بید فرش
وجود بید به عنوان یکی از قاتلان فرش دارای علائم و نشانه های مشخصی است. با مشاهده این علائم و نشانه ها، می توانید به موقع وجود این حشره موذی را تشخیص دهید. تشخیص به موقع از وارد شدن آسیب بیشتر به فرش جلوگیری می کند.
- مشاهده کرمک های کوچک به رنگ قهوه ای و یا کرم رنگ روی سطح فرش یا داخل الیاف آن
- خراب شدن و نازک شدن الیاف فرش به صورت غیر یکنواخت در سطح فرش
- مشاهده تل مو و مواد خاکستر مانند بر روی سطح فرش و لا به لای الیاف آن
- مشاهده پوست های مرده در کناره های قالی
- افزایش تحریک شدن و قرمزی پوست (بید موجب ایجاد آلرژی پوستی می شود)
- استشمام بوی نامطبوع و غیر طبیعی از فرش مانند بوی نم
چگونه بید فرش را از بین ببریم؟
اگر می خواهید قاتلان فرش را از بین ببرید راه های مختلفی برای این کار وجود دارند. از به کار بردن سم گرفته یا تمیز کردن دستی الیاف فرش. متاسفانه فرش های دستباف که جزء فرش های گران قیمت نیز هستند بیشتر دچار این مشکل می شوند. الیاف حساس این فرش نیز اجازه به کار بردن هر روشی را برای زدودن بید نمی دهد. زیرا ممکن است این روش ها موجب آسیب به جنس و رنگ بافت فرش شوند.
در گذشته برای از بین بید فرش از توتون و تنباکو استفاده می کردند. اما این دو موجب تغییر رنگ قالی و آسیب به رنگ آن می شوند. خوشبختانه امروزه اسپری های ضد بید در بازار وجود دارند. می توانید با خرید این اسپری ها، از شر بیدهای مزاحم فرش خود راحت شوید. این اسپری ها دارای ترکیباتی هستند که بید را در هر مرحله ای از رشد می تواند نابود سازد.
آیا امکان ترمیم فرش بعد از بید زدگی وجود دارد؟
بسیاری از فرش هایی که در معرض آسیب های قاتلان فرش مانند بید قرار گرفته اند قابلیت رفو و ترمیم دارند. البته فراموش نکنید که رفوی قالی باید بعد از رفع کامل حشرات موذی و تخم های آنان صورت گیرد. وگرنه این کار کاملا بی فایده خواهد بود. زیرا با رشد تخم ها و تبدیل آن ها به لارو، باز هم بافت فرش مورد حمله آن ها قرار می گیرد. بعد از زدودن کامل حشرات موذی از فرش، می توانید آن را به یک مرکز حرفه ای رفوی فرش بسپارید. این مراکز می توانند به صورت کاملا اصولی فرش شما را به حالت روز اول برگردانند. این کار برای فرش های گران قیمت و باارزش دستباف می تواند بسیار کمک کننده باشد.
با سوسک سیاه، از بدترین قاتلان فرش آشنا شوید
از دیگر قاتلان فرش که می تواند هم موجب آسیب به فرش و هم سبب ایجاد بیماری و آلودگی شود، سوسک سیاه است. سوسک سیاه، حشره ای موذی می باشد که از پروتئین طبیعی همانند کراتین برای رشد و نموی خود استفاده می کند. سوسک های سیاه بیضی شکل و سیاه رنگ هستند. پاهای این سوسک ها به رنگ قهوه ای رنگ بوده و دارای پرز و کرک های ریزی می باشند. رنگ لاروی این سوسک ها قهوه ای یا طلایی است.
در میان قاتلان فرش، سوسک سیاه می تواند بیشتر از همه چرخه زندگی طولانی تری داشته باشد. این سوسک برای رشد خود بیشتر از هر عامل دیگری به رطوبت و تاریکی نیاز دارد. بنابراین قسمت هایی از فرش که زیر مبل قرار دارند و دیر به دیر نظافت می شوند می تواند محل مناسبی برای رشد آن باشند.
سوسک سیاه چگونه باعث آسیب زدن به فرش می شود؟
قاتلان فرش تنها بافت طبیعی فرش را می خورند. بنابراین به تار و پودی نخی فرش کاری ندارند. اما پرزهای پشمی فرش را به صورت کامل می خورند. سوسک سیاه نیز با خوردن این بافت ها از ریشه، کانال هایی در فرش ایجاد می کند. این سوسک در مرحله لارو بیشترین تغذیه را از بافت های پشمی فرش دارد. در هنگام بالغ شدن سوسک به محیط خارج می رود و دیگر در میان بافت های فرش زندگی نخواهد کرد. البته ممکن است گاهی اوقات نیز این سوسک ها در لا به لای الیاف فرش دیده شوند.
از بین بردن سوسک سیاه فرش چگونه است؟
از بین بردن قاتلان فرش مانند سوسک سیاه می تواند یک چالش جدی برای افراد باشد. زیرا این سوسک ها می توانند بیش از 100 تخم را در لا به لای پرزهای فرش پنهان کنند. برای از بین بردن این سوسک ابتدا لازم است تمامی پرزهای فرش را به خوبی جارو برقی بزنید. جارو برقی می تواند تخم های سوسک را از لا به لای پرزهای فرش خارج سازد.
دومین راهکار برای از بین بردن این سوسک، استفاده از اسپری های کشنده حشرات موذی است. این اسپری ها سوسک را در هر مرحله ای که باشد، نابود می کنند. البته بهتر است در فضای آزاد و ترجیحا در معرض نور خورشید از این اسپری استفاده کنید. زیرا بوی این اسپری می تواند موجب ایجاد مشکلات تنفسی شود.
تغذیه موریانه ها از فرش هایی با الیاف طبیعیموریانه ها از دیگر قاتلان فرش هستند که می توانند نه تنها به فرش ها، بله به مبل ها و لباس های پشمی نیز آسیب وارد کنند. البته آسیب های ناشی از حمله موریانه ها بسیار کمتر دیده می شود.
موریانه ها از محیط بیرون به محیط داخلی نفوذ پیدا می کنند. این مورد در خانه هایی با کف چوب بسیار بیشتر دیده می شود. زیرا اگر کف و دیوارهای خانه از جنس مصالح باکیفیت باشد، موریانه ها نمی توانند به راحتی نفوذ کنند. موریانه ها سبب خورده شدن فرش به صورت کامل می شوند و سرعت تخریب آن ها مانند بیدها بسیار بالا است. به همین دلیل به بید، موریانه فرش هم می گویند.
روش هایی برای جلوگیری از موریانه زدگی فرش
اگر می خواهید از حمله قاتلان فرش همانند موریانه در امان باشید باید اقداماتی نسبت به عدم نفوذ این حشرات انجام دهید. اگر کف یا دیوار منزل شما از چوب است، باید سم پاشی های لازم را جهت جلوگیری از ورود موریانه ها انجام دهید. محکم سازی کف منزل و دیوارها برای جلوگیری از دسترسی موریانه ها به فرش ها و تابلوفرش های دستبافت با ارزش می تواند موثر باشد.
بهترین سم برای از بین بردن قاتلان فرش چیست؟
استفاده از سم مخصوص بهترین روش برای رفع خطر قاتلان فرش و از بین بردن آن ها می باشد. در واقع اسپری های ضد بید و ضد حشرات موذی نیز نوعی سم به حساب می آیند که دارای ترکیبات خاصی هستند. اما بهترین سم، سمی است که علاوه بر از بین بردن کامل قاتلان فرش، به بافت آن آسیبی وارد نکند. زیرا الیاف طبیعی بسیار آسیب پذیر هستند. نفتالین سال هاست که به عنوان یک سم قوی و بی خطر برای دفع حشرات موذی منسوجات پشمی به کار می رود. بنابراین می توان آن را بهترین سم برای از بین بردن قاتلان فرش دانست.